Gan có vai trò quan trọng trong hấp thu, chuyển hóa các chất dinh dưỡng, đồng thời loại bỏ và đào thải các chất độc ra khỏi cơ thể. Do vậy, duy trì một chế độ ăn lành mạnh và tốt cho gan là vô cùng cần thiết. Trong bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ giúp bạn đọc trả lời câu hỏi: ăn gì mát gan? Mời các bạn đọc cùng tìm hiểu.
Mục lục
Vai trò của gan?
Gan là một cơ quan nội tạng lớn nhất trong cơ thể, tham gia vào quá nhiều quá trình chuyển hóa quan trọng trong cơ thể như:
Chuyển hóa các chất: Gan chuyển hóa các dưỡng chất quan trọng như: tinh bột, chất béo, chất đạm tạo năng lượng cung cấp cho hoạt động hàng ngày.
Giải độc, chống độc: Gan như một lá chắn ngăn cản các chất độc xâm nhập vào cơ thể. Bằng cách phản ứng hóa học như: oxy hóa khử, liên hợp,… gan biến các chất có hại thành chất không độc hoặc ít độc và đào thải qua nước tiểu hoặc qua phân.
Kho dự trữ dưỡng chất và máu: Khi cơ thể sử dụng không hết, các vitamin A, D, E, B12… sẽ được tổng hợp và dự trữ tại gan. Đồng thời, do có cấu tạo đặc biệt, gan cũng là cơ quan nhận được nhiều máu nhất và thực hiện chức năng dự trữ máu.
Hỗ trợ tiêu hóa thức ăn: Mật do gan sản xuất và được dự trữ ở túi mật, sau đó được bơm xuống ruột non tiêu hóa một số thức ăn tan trong dầu, hấp thu chất dinh dưỡng.
Tăng cường miễn dịch: Gan là cơ quan cung cấp protein để tham gia xây dựng hệ miễn dịch, đồng thời có vai trò quan trọng trong huấn luyện, giám sát và điều hòa hoạt động của các tế bào miễn dịch.
Tham gia vào nhiều gia vào nhiều quá trình chuyển hóa năng lượng, hấp thu dưỡng chất, thanh lọc và giải độc nên gan dễ bị rối loạn và tổn thương. Do vậy, chúng ta nên thường xuyên quan tâm đến lá gan của mình bằng cách bổ sung các thực phẩm tốt cho gan, mát gan.
Ăn gì mát gan, giải độc gan hiệu quả?
Xây dựng và duy trì một chế độ ăn uống khoa học và đảm bảo bổ sung đầy đủ các dưỡng chất là vô cùng cần thiết. Tùy thuộc vào sức khỏe và nhu cầu của bạn, bạn có thể tham khảo một số thực phẩm mát gan dưới đây:
1. Ăn cá nhiều dầu
Trong cá chứa nhiều omega-3, là một dầu béo lành mạnh giúp giảm mỡ trong gan và kiểm soát các phản ứng viêm của cơ thể bằng cách cân bằng lượng enzym tiết ra luôn ở mức độ ổn định.
Đồng thời, trong cá chứa nguồn dinh dưỡng dồi dào như: protein, các vitamin, khoáng chất .. cần thiết cho sự phát triển của não bộ và cung cấp năng lượng hoạt động.
Một số loài cá giàu omega-3 như: cá hồi, cá ngừ, cá mòi… là những thực phẩm tốt cho gan
2. Rau họ cải
Một số rau họ cải như: bắp cải, bông cải xanh, cải xoăn… được nhiều người lựa chọn là thực phẩm mát gan bởi hàm lượng chất xơ cao và giàu các vitamin. Khi ăn các loại rau họ cải sẽ làm tăng hàm lượng glucosinolate trong cơ thể giúp cơ thể tăng đào thải độc tố ra khỏi cơ thể do đó làm giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư.
Ngoài ra, các rau họ cải chứa nhiều isothiocyanates giúp cung cấp các men giải độc gan và phytochemical có tác dụng chống oxy hóa, phá vỡ các gốc tự do, chống lại các tế bào ung thư và giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.
3. Hạt hạnh nhân
Hạt hạnh nhân là một thực phẩm hoàn hảo trong cho sức khỏe gan bởi lượng acid béo không bão hòa lành mạnh, các chất chống oxy hóa, vitamin E… giúp điều hòa men gan, tăng cường chức năng gan.
Trong hạnh nhân cũng chứa lượng lớn các hoạt chất dinh dưỡng gồm: arginine, magiê, đồng, mangan, canxi và kali, riboflavin, L-carnitine… ảnh hưởng tích cực đến hoạt động của hệ thần kinh, sức khỏe tim mạch và tốt cho hệ tiêu hóa.
4. Các loại đậu
Theo Đông y Việt Nam: đậu đen, đậu xanh, đậu nành… có tác dụng giải độc, mát gan, lợi tiểu, giảm căng thẳng đầu óc, áp lực lên tim và kích thích tiêu hóa.
Theo y học hiện đại, trong các loại đậu chứa lượng acid amin dồi dào, giàu chất xơ, anthocyanin, isoflavone, kaempferol, phytosterol,… giúp chống lại các gốc tự do, giảm nguy cơ gây ung thư, ổn định huyết áp, cải thiện hệ tiêu hóa.
5. Dầu oliu
Là thực phẩm tốt cho sức khỏe gan bởi trong dầu chứa nhiều chất béo lành mạnh, các chất chống oxy hóa, hàm lượng vitamin E, A, K dồi dào giúp tăng cường chức năng gan và tăng thải trừ độc tố.
Nhiều nghiên cứu cũng cho thấy, tác dụng hữu ích của dầu ôliu trong việc chống viêm, chống bệnh tim mạch và tiểu đường type 2.
6. Quả họ cam, quýt
Các loại quả họ cam, quýt như: cam, chanh, quýt, bưởi chứa lượng lớn Vitamin C giúp gan thực hiện chức năng giải độc, loại bỏ nội độc tố. Không chỉ vậy, chúng còn giúp kích thích các enzym hỗ trợ giải độc gan, cân bằng độ pH trong cơ thể và loại bỏ nhiều ký sinh trùng trong gan.
Ăn nhiều các loại quả họ cam quýt còn giúp bạn làm sạch túi mật, thận, phổi và tăng cường chức năng hệ tiêu hóa.
7. Quả bơ
Trong bơ chứa lượng lớn chất xơ, chất béo lành mạnh và một số loại Vitamin B, E,C. Đây đều là những chất dinh dưỡng cần thiết cho sức khỏe lá gan của bạn nói riêng và sức khỏe cơ thể nói chung.
Đồng thời, trong quả bơ cũng chứa nhiều chất chống oxy hóa như glutathione giúp tăng cường giúp tăng cường khả năng giải độc của gan, tránh được các yếu tố gây độc và tổn thương gan.
8. Cà phê
Theo các nghiên cứu gần đây cho thấy, cà phê có tác dụng bảo vệ gan trước những tác nhân có hại, ức chế sự hình thành và phát triển của tế bào ung thư và giảm nguy cơ mắc các bệnh gan nhiễm mỡ, xơ gan. Đồng thời, các hoạt chất trong gan còn có tác dụng ngăn chặn sự tích tụ collagen và chất béo ở gan, tăng tác dụng chống viêm, chống oxy hóa, ức chế gây hại của các gốc tự do.
Theo các chuyên gia y tế, mỗi này bạn nên uống 400mg cafein tương ứng với khoảng 4-5 thìa cà phê.
Công thức nước uống mát gan dễ làm
Để giúp mát gan, giải độc gan bạn có thể tham khảo một số công thức nước uống dưới đây:
1. Trà cà gai leo
Cà gai leo là thực vật thuộc họ Solanaceae, mọc hoang ở nhiều nơi nước ta. Thường được mọi người sử dụng làm trà uống giúp mát gan, giải độc. Chúng được biết đến với nhiều công dụng hiệu quả, nổi bật là tác dụng giải độc, mát gan.
Theo y học hiện đại, trong cà gai leo chứa nhiều hoạt chất quý như: alcaloid, saponin, flavonoid solasodin, solasodinon… có tác dụng chống oxy hóa, chống viêm làm giảm tổn thương do oxy hóa gây ra ở gan và ức chế quá trình xơ gan.
Bạn có thể làm trà cà gai leo theo cách sau:
- Chuẩn bị 30g cà gai leo, kết hợp cùng 12g diệp hạ châu, 12g dừa cạn
- Rửa sạch nguyên liệu rồi đem sao vàng
- Sắc với 500ml nước trong 30 phút
- Uống khi trà còn ấm hương vị sẽ ngon hơn.
☛ Có thể bạn quan tâm: Cà gai leo mát gan có thật sự hiệu quả? Loại nào là tốt nhất hiện nay?
2. Trà bí đao
Từ lâu, trà bí đao được xem là một thức uống tốt cho gan, giúp làm mát gan, giải độc, lợi tiểu cũng như trị mụn nhọt, mẩn ngứa rất hiệu quả.
Cách làm trà bí đao như sau:
- Chuẩn bị một quả bí đao, mang đi rửa sạch, cắt thành từng miếng nhỏ
- Cho 2 lít nước vào nồi, thêm một ít muối trắng, lá dứa, lục địa cùng với bí đao vào, đun trong khoảng 2 tiếng.
- Lọc lấy nước và cho thêm đường phèn vào tiếp tục đun đến khi tan hết đường.
- Bạn có thể sử dụng ngay khi nguội hoặc cho vào ngăn mát tủ lạnh và sử dụng dần.
3. Nước rau má
Theo y học cổ truyền, rau má được sử dụng trong điều trị nhiều loại bệnh khác nhau. Trong dân gian, nó thường dùng để làm rau sống hay làm thức uống để giải nhiệt, giải độc, thông tiểu, trị các bệnh rôm sảy, mẩn ngứa, các bệnh về gan.
Cách thực hiện nước rau má như sau:
- Rau má tươi mang đi rửa sạch, thêm vào một chút nước và đem say nhuyễn
- Lọc lấy nước, bỏ phần bả. Cho thêm chút đường giúp bạn cảm thấy ngon miệng hơn.
- Cho nước vào ngăn mát hoặc cho thêm một chút đá và uống như một loại nước giải khát.
4. Trà astiso
Trà astiso được coi như là “thần dược” đối với bệnh gan bởi nó làm sạch các độc tố trong gan, mát gan và tăng cường chức năng gan.
Công thức trà astiso như sau:
- Chuẩn bị bông astiso còn tươi, mang đi rửa sạch, cắt bỏ phần cuống
- Lá dứa rửa sạch rồi buộc thành bó
- Cho đồng thời astiso và lá dứa vào nồi nước đun lửa nhỏ trong 30 phút
- Sau đó, tắt bếp và ủ trong 6 tiếng
- Sau 6 tiếng, cho đường phèn vào nấu tan
- Bạn có thể cho thêm đá lạnh vào uống cùng để tăng thêm hương vị.
5. Trà bồ công anh
Theo y học cổ truyền, Bồ công anh có vị đắng, tính mát có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, mát gan, lương huyết tán kết, thông tiểu.
Một tách trà Bồ công anh được làm như sau:
- Nếu dùng lá: Hái lá vào sáng sớm, rửa sạch rồi thái nhỏ cho vào ly trà, sau đó đổ nước sôi vào và thưởng thích. Nếu rang phô hoặc phôi khô lá trà sẽ bảo quản được lâu hơn, đồng thời ly trà cũng thơm ngon hơn.
- Nếu dùng rễ: Lấy rễ tươi đã thái lát mỏng hoặc rễ khô đun sôi khoảng 2-3 phút, sau đó tắt bếp cho thêm một ít đường ly trà sẽ ngon hơn. Nên nhổ rễ vào mùa xuân hoặc cuối thu thì sẽ thu được nhiều hoạt chất hơn.
6. Nước đậu đen
Đậu đen được biết đến như loại ngũ cốc đa công dụng với sức khỏe nên được sử dụng như một vị thuốc dân gian. Đặc biệt trong các bệnh về gan, nó giúp thanh lọc cơ thể, tăng bài tiết chất độc, làm mát và tăng cường sức khỏe gan.
Cách làm nước đậu đen rất đơn giản như sau:
- Lấy khoảng 200g đậu đen, rửa sạch, nhặt sạch hạt sâu lép
- Cho vào nổi, đổ nước vào đun sôi, đun lửa to trong 10 phút
- Tiếp tục đun lửa nhỏ đến khi hạt đậu chín mềm
- Bạn có thể lọc bỏ bã hoặc ăn cả nước và cái.
☛ Tham khảo thêm: Top 10 loại nước uống mát gan hết mụn siêu ngon và dễ làm!
Tránh ăn gì để mát gan?
Bên cạnh những thực phẩm tốt và mát cho gan nhưng cũng có rất nhiều thực phẩm bạn cần lưu ý khi sử dụng bởi nó sẽ gây hại và làm trầm trọng hơn các bệnh lý về gan. Dưới đây là một số thực phẩm bạn nên tránh:
- Rượu, bia: Đây là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến các bệnh lý nguy hiểm về gan như: suy gan, gan nhiễm mỡ, xơ gan,… Việc sử dụng rượu thường xuyên khiến gan phải tăng cường hoạt động để loại bỏ độc tố dẫn đến dễ tổn thương gan.
- Đồ ăn cay, nóng: Ăn nhiều thực phẩm cay, nóng khiến cho hệ tiêu hóa bị nóng gây mất cân bằng chức năng gan, từ đó dẫn đến rối loạn, tổn thương gan.
- Thực phẩm mặn: Việc sử dụng quá nhiều muối sẽ làm tỷ lệ phân chia tế bào gan thấp hơn, tỷ lệ tế bào chết nhanh hơn và các tế bào dễ biến dạng.
- Đồ ăn giàu fructose: Nước ngọt, bánh ngọt, trái cây đóng hộp, siro, mứt chứa lượng lớn fructose có thể kích thích và đẩy nhanh quá trìnnh hình thành mỡ trong gan.
Bên cạnh xây dựng khẩu phần ăn khoa học, bạn cũng nên tập luyện thể dục thể thao, tránh căng thẳng hay lao động quá mức để có một cơ thể khỏe mạnh.
Giải độc gan Tuệ Linh – mát gan, giải độc gan, tăng cường chức năng gan
Giải độc gan Tuệ Linh có thành phần từ các loại thảo dược tự nhiên. Trong đó, thành phần chính gồm có Cao cà gai leo và Cao mật nhân có tác dụng:
- Tăng cường chức năng giải độc gan,mát gan, giúp bảo vệ tế bào gan, hạn chế tổn thương tế bào gan do rượu, hóa chất độc hại gây nên.
- Hỗ trợ điều trị viêm gan siêu vi nhất là viêm gan siêu vi B mãn tính thể hoạt động.
- Hỗ trợ điều trị men gan tăng cao, làm thuyên giảm các triệu chứng của bệnh gan như đau tức hạ sườn, vàng da, mệt mỏi.
- Phòng ngừa và kìm hãm sự phát triển của xơ gan, ung thư gan, làm tăng miễn dịch.
- Làm giảm men gan, giải độc bia rượu.
Cách sử dụng Giải độc gan Tuệ Linh cho các trường hợp như sau:
- Uống để hỗ trợ điều trị viêm gan viêm gan vi rút, xơ gan: ngày uống 2 lần, mỗi lần 3 viên, liên tục trong 1 năm. Nếu xét nghiệm thấy nồng độ vi rút giảm thì có thể uống lâu dài cho đến khi xét nghiệm âm tính HbsAg.
- Uống để hỗ trợ điều trị men gan cao, mề đay, mẩn ngứa do gan: Ngày uống 2 lần, mỗi lần 3 viên sau khi ăn. Uống đến khi xét nghiệm men gan hoặc hết mẩn ngứa (khoảng 20-30 ngày)
- Uống để giải độc rượu: Uống trước khi uống rượu 6 viên và sau khi uống rượu 6 viên
- Uống để bảo vệ gan, tăng khả năng giải độc gan, ngăn ngừa xơ gan, kích thích miễn dịch gan: Ngày 2-4 viên, mỗi lần uống 1-2 viên.
10 năm có mặt trên thị trường, Giải độc gan Tuệ Linh tự hào là sự lựa chọn tin dùng của hàng triệu người dân Việt Nam. Và được nhiều chuyên gia khuyên dùng và lựa chọn.
Kết luận: Chế độ dinh dưỡng có mối liên hệ với sức khỏe gan, vì thế việc bổ sung các thực phẩm mát gan vào thực đơn hàng ngày là vô cùng cần thiết. Trên đây là các thực phẩm và một số công thức thức uống mát gan mà chúng tôi sưu tầm được. Hy vọng nó đã đem đến thông tin hữu ích cho bạn đọc và chúng các bạn thành công khi áp dụng.
Tham khảo:
https://www.healthline.com/nutrition/11-foods-for-your-liver
https://suckhoedoisong.vn/5-thuc-pham-tot-cho-gan-169182606.htm